HRVATSKA  ESPERANTSKA GALERIJA  -  DIO PRVI  1887 - 1918
KROATA ESPERANTA GALERIO  -  LA UNUA PARTO  1887-1918

*            *            *

ESPERANTO JE OBJAVLJEN 1887. U VARŠAVI - U HRVATSKOJ SE POJAVIO VEĆ 1889.
ESPERANTO APERIS EN LA JARO 1887 EN VARSOVIO - EN KROATIO ĜI APERIS JAM EN 1889
 

*            *            *

Osječka petorka iz 1889 - Prvi esperantisti u Hrvatskoj (fotografije iz kasnijeg razdoblja) - Pet djevojaka zapisanih u Zamenhofovom adresaru iz 1889
Osijeka Kvinopo el 1889 - La unuaj esperantistoj en Kroatio (fotoj el pli postaj jaroj) - Kvin junulinoj el Zamenhofa adresaro el 1889

Marija Pilepić (1871 - 1962), prvi hrvatski esperantist - fotografija oko 1920.  +  grob Marije Pilepić u Opatiji sa spomen-pločom 2009.
Marija Pilepić (1871 - 1962), la unua esperantisto en Kroatio - foto el ĉ. 1920  +  tombo de Marija Pilepć en la urbo Opatija kun la tabulo el 2009

                   

*            *            *

IZMEĐU 1889. i 1907. POJAVILO SE JOŠ NEKOLIKO ESPERANTISTA NA TLU HRVATSKE.  O NJIMA NE ZNAMO MNOGO.  TO SU SLJEDEĆI:
INTER 1889 kaj 1907 APERIS ANKORAŬ KELKAJ ESPERANTISTOJ EN KROATIO.  PRI ILI NI NE SCIAS MULTE.  ILI ESTAS:
 

EGON MOSCHE (1873, Ljubljana - 1905, Rosario, Argentina)
(17. Zamenhofov adresar, za period 1895-1897, grad Osijek; austro-ugarski poručnik, Slovenac, služio u Osijeku 1894-1895)
(17a adresaro de Zamenhof, por 1895-1897, la urbo Osijek; aŭstrio-hungaria lieŭtenanto, sloveno, servinta en Osijek inter 1894 kaj 1895)

BRANKO ŠIROLA (1884, Hreljin - 1974, Rijeka)
(učenik nautičke škole u Bakru, aktivan esperantist; prema nepouzdanim tuđim sjećanjima, znao je esperanto možda već 1900. u Bakru)
(lernanto de la naviga/naŭtika lernejo en Bakar, aktiva esperantisto; laŭ necertaj rememoroj, li konis Esperanton eble jam en 1900 en Bakar)

STIJEPO FERRI (1880, Ston - 1941, Trpanj)
(Zamenhofov adresar, godina 1904, Zagreb  - redni broj 11202: "Stijepo Ferri, Zagreb, Kroatien, A.H., Kukovićeva ul. 34.")
(Već je 1906. sudjelovao na 2. Svjetskom kongresu esperantista u Ženevi.)
(Zamenhofa adresaro por 1904, Zagreb, ordnumero 11202: "Stijepo Ferri, Zagreb, Kroatien, A.H., Kukovićeva ul. 34.")
(Jam en 1906 li partoprenis la 2an UK-on en ĝenevo.)


Stijepo Ferri
 

VINCENZ RUBELLI VON STURMFEST
(Adresar 26, godina 1905, broj 12567, Zadar - "Vincenz Rubelli Edler von Sturmfest, Zara, Dalmatia, Aŭstro-Hungarujo")
(La adresaro 26, la jaro 1905, numero 12567, la urbo Zadar - "Vincenz Rubelli Edler von Sturmfest, Zara, Dalmatia, Aŭstro-Hungarujo")

MILAN KAMMAN
(Adresar br. 27, godina 1906, broj 14378, Varaždin - "Milan Kamman, Varaždin, Croatien, Aŭstrujo")
(La adresaro 27, la jaro 1906, numero 14378, la urbo Varaždin - "Milan Kamman, Varaždin, Croatien, Aŭstrujo")

JOSIP JEDVAJ
(Adresar br. 27, godina 1906, broj 14379, Varaždin - "Josip Jedvaj, Varaždin, Croatien, Aŭstrujo")
(La adresaro 27, la jaro 1906, numero 14379, la urbo Varaždin - "Josip Jedvaj, Varaždin, Croatien, Aŭstrujo")
 

IVAN (GIOVANNI) STALZER
(Adresar br. 28, godina 1907, broj 18563, Rijeka - "Ivan Stalcer, vila Ružić, Sušak - Fiume, Kroatujo, Aŭstrujo")
(La adresaro 28, la jaro 1907, numero 18563, la urbo Rijeka - "Ivan Stalcer, vila Ružić, Sušak - Fiume, Kroatujo, Aŭstrujo")

  
Ivan Stalzer (1889, Rijeka - 1945, Zagreb(?) )
 

*            *            *

P R V I    K L U B             L A  U N U A  K L U B O

Prvi klub esperantista u Hrvatskoj, "Adriatika Ligo Esperantista", osnovan je u Rijeci 1907, ali nije imao opće nacionalno značenje.
Prigodna koverta povodom 100-godišnjice 2007, sa spiskom osnivača.
La unua esperanta klubo en Kroatio, "Adriatika Ligo Esperantista", fondiĝis en Rijeka 1907, sed ĝi ne estis nacia asocio.
Porokaza koverto okaze de la centjariĝo en 2007 kun listo de la fondintoj.

Dokumenti na talijanskom jeziku u kojima vlast razmatra odobrenje "Adriatika Ligo Esperantista" u Rijeci, prvog esperantskog kluba u Hrvatskoj.
Lijevo: odjel za javnu sigurnost u Rijeci. Desno: gradonačelnik moli za konačno odobrenje nadležno ministarstvo.
Dokumentoj en la itala lingvo, en kiuj la reĝimo konsideras aprobon de la statuto de "Adriatika Ligo Esperantista" en Rijeka, la unua esperanta klubo en Kroatio.
Maldekstre: sekcio por publika sekureco en Rijeka. Dekstre: la urbestro petas por la definitiva aprobo koncernan ministerion.

N A C I O N A L N I    E S P E R A N T S K I   S A V E Z                N A C I A   E S P E R A N T A   L I G O

Društvo hrvatskih esperantista, 1911 (osnovano u prosincu 1908)     Unuiĝo de kroataj esperantistoj, 1911 (fondita en la decembro 1908)

Mavro Špicer -  autor prvog esperantskog udžbenika na hrvatskom (1909) - hrvatski esperantski pionir, i vodeća ličnost u Društvu hrvatskih esperantista
Mavro Špicer - aŭtoro de la unua esperanta lernolibro por kroatoj (1909) - kroata esperanta pioniro kaj gvidanto de Unuiĝo de Kroataj esperantistoj

Špicerov udžbenik esperanta iz 1909. - birane stranice        Esperanta lernolibro de Špicer el 1909  - elektitaj paĝoj

Danica Bedeković - autorica prve esperantske gramatike na hrvatskom (1909) - hrvatski esperantski pionir, i jedna od vodećih ličnosti u Društvu hrvatskih esperantista
Danica Bedeković - aŭtorino de la unua esperanta gramatiko por kroatoj (1909) - kroata esperanta pioniro kaj unu el gvidantoj de Unuiĝo de Kroataj esperantistoj

Danica Bedeković - još neke fotografije   Danica Bedeković - pluraj fotoj

Udžbenik esperanta Danice Bedeković-Pobjeničke iz 1909. - birane stranice   Esperanta lernolibro de ls s-rino Danica Bedeković-Pobjenička el 1909 - elektitaj paĝoj

Hrvatski esperantisti, vjerojatno oko 1910   -  Kroataj esperantistoj, verŝajne ĉ. 1910

"Kroata Esperantisto" - mjesečne novine Društva hrvatskih esperantista - izlazio je od 1909. do 1911. u Zagrebu
"Kroata Esperantisto" - monata gazeto, organo de Unuiĝo de Kroataj Esperantistoj - regule aperadis inter 1909 kaj 1911

  GORE:  "Kroata Esperantisto"  (1909-1911) - nekoliko isječaka
SUPRE:  "Kroata Esperantisto"  (1909-1911) - kelkaj eltondaĵoj

*            *            *

ARTUR SPILLER (1882, Osijek - 1930, Zagreb) - PRVI PREDSJEDNIK PRVOG ESPERANTSKOG DRUŠTVA U OSIJEKU (1923)
ARTUR SPILLER (1882, Osijek - 1930, Zagreb) - LA UNUA PREZIDANTO DE LA UNUA ESPERANTA SOCIETO EN OSIJEK (1923)
La teksto kiun pri Esperanto li publikigis jam en 1909 en la gazeto "Hrvatske pravice" numeroj 39 i 40.

DOLJE:  Slavni roman "Zlatarovo zlato" Augusta Šenoe, u prijevodu i privatnom izdanju Franje Kolara-Kroma (1911) - digitalizirao Stanko Rukelj
MALSUPRE:  La glora romano "La trezoro de l'oraĵisto" de August Šenoa en traduko kaj privata eldono de Fran Kolar-Krom (1911) - diĝitigis Stanko Rukelj

               Reklama za ovu knjigu u "Kroata Esperantisto" 1911.                          Fran Kolar - Krom (1877-1927)
Reklamo por la libro en "Kroata Esperantisto" 1911                                                           
     

 

Spominjanje prvog poznatog tečaja esperanta u Osijeku (početkom 1911, voditelj Josip Anschau, uz podršku "Kluba hrvatskih književnika" u Osijeku).
Ovdje je dio članka iz "La Suda Stelo" broj 4-5, svibanj 1935, sjećanja Rudolfa Franjinog Magjera na ta vremena.
Magjer je bio predsjednik tog književnog kluba i zet Josipa  Anschaua ali vjerojatno sam nije bio esperantist.
Mencio de la unua konata kurso de Esperanto en Osijek (komence de 1911, gvidanto Josip Anschau, subtenata de la "Klubo de kroataj verkistoj" en Osijek).
Ĉi tie estas parto de artikolo el jugoslavia e-gazeto "La Suda Stelo" numero 4-5, majo 1935, memoroj de Rudolf Franjin Magjer pri tiu tempo.
Magjer estis prezidanto de tiu verkista klubo kaj bofilo de Josip Anschau, sed verŝajne mem ne estis esperantisto.

Josip Anschau (1860-1936)

Antonija Jozičić iz Kostajnice je 1913. prevela na esperanto "Ispovijed" Milke Pogačić (roman o ženskoj sudbini) i objavila privatno pod naslovom "Konfeso".
Predgovor je napisao Mavro Špicer. Dakle i nakon prestana novina "Kroata Esperantisto" (1911) je bilo esperantske aktivnosti u Hrvatskoj.
Antonija Jozičić el Kostajnica en 1913tradukis al Esperanto "Ispovijed" de Milka Pogačić (romano pri la virina sorto) kaj publikigis private sub la titolo "Konfeso".
Antaŭparolon skribis Mavro Špicer. Do, eĉ post malapero de la gazeto "Kroata Esperantisto" (1911) estis plua esperanta agado en Kroatio.

Esperantisti na austro-ugarskom ratnom brodu "Zrinyi" (Zrinski) - tečajeve u vrijeme 1. svj.rata vodio Josip Šikić (Rijeka) i g. Zucco (Trst)
Esperantistoj sur aŭstri-hungaria militŝipo "Zrinyi" (Zrinski) - la kursojn dum la 1-a mondmilito gvidis Josip Šikić (el Rijeka) kaj s-ro Zucco (Trieste)

Tekst o esperantu na brodu Zrinyi (M. Gjivoje, "Voĉo")   Teksto pri Esperanto sur la ŝipo "Zrinyi" (M. Gjivoje, "Voĉo")

N A S T A V A K  -  2.  D I O (1918 - 1945)              D A Ŭ R I G O  -  2-a  P A R T O (1918 - 1945)

 
N A S T A V A K  -  2.  D I O   (1918 - 1945)              D A Ŭ R I G O  -  2-a  P A R T O   (1918 - 1945)
N A S T A V A K  -  3.  D I O   (1945 - 1991)              D A Ŭ R I G O  -  3-a  P A R T O   (1945 - 1991)
     N A S T A V A K  -  4.  D I O   (nakon 1991)               D A Ŭ R I G O  -  4-a   P A R T O   (post 1991)        

Galeriju je zamislio, fotografije skupio, tekstove sastavio i stranicu u računalu kreirao Davor Klobučar iz Osijeka.
La Galerion planis, la fotojn kolektis, la tekstojn verkis kaj la paĝon enkomputiligis Davor Klobučar (la urbo Osijek, Kroatio).